TÔ GIỚI VÀ NHƯỢNG ĐỊA

TÁC GIẢ: PHẠM MINH TRÍ( CN  KHOA HỌC CHÍNH TRỊ)

I. KHÁI NIỆM TÔ GIỚI ?

- Trong lịch sử chính trị quốc tế, chắc hẳn ai cũng có xem những bộ phim Trung Quốc, ví dụ: Bá Chủ Bến Thượng Hải, Tân Anh Hùng... có nhắc đến những khu vực gọi là Tô Giới. Đây là một khu vực mà các quốc gia lúc ''sẻ cái bánh ra làm 5 mảnh'' cai trị và nó đã tồn tại trong một thời gian mà Trung Quốc bị các quốc gia phương Tây chiếm đóng, sự ảnh hưởng về kinh tế, chính trị, an ninh là rất phức tạp và sự quản lý những nơi này gần như có hạn, bởi gì quân đội quan chức hay cảnh sát quốc gia dường như không quản lý bao trùm tất cả, khi muốn bắt một người ở địa phận Tô giới thì các quan chức của chính phủ cũng phải có sự cho phép của ''Ngài Thị Trưởng''. 
Thị Trưởng(Mayor): Tức là một chức danh dùng riêng cho những chính quyền đô thị tự quản, ở Việt Nam thì nó được sánh ngang với Chủ Tịch ủy ban nhân dân xã và Thành Phố trực thuộc Tỉnh. 

TÔ GIỚI PHÁP Ở THƯỢNG HẢI THẾ KỶ 20

- Nếu như theo đúng ''Luật Tô Giới'' thì chỉ có người của quốc gia đóng chiếm trên địa phận ấy mới được vào, hoặc do lời mời của Thị Trưởng đến các quan chức khác, vào khu vực này phải có giấy thông hành, và kinh doanh buôn bán gì cũng phải có giấy thông hành. Bởi gì không thể áp đặt được Luật pháp của quốc gia vào những nơi này, nên có những trường hợp không thể quản lý và dẫn đến xung đột giữa quan chức chính phủ và Thị Trưởng Tô Giới. Quyền đặc miễn được áp dụng theo luật quốc tế thì nó gọi là ''lãnh sự tài phán'', mỗi tô giới đều có rào cản không cho người của quốc gia bị chiếm đóng vào. 
- Không chỉ Trung Quốc mới có, mà các quốc gia ở Châu Âu cũng có những Tô Giới như thế. Vd Tô giới Anh, Bỉ....
--> TÔ GIỚI (CONCESSION) là một phần đất nằm trong một quốc gia có chủ quyền, nhưng mà bị thực thể khác quản lý, là một cường quốc thực dân hay có sự hậu thuẫn của thực dân, một số ít lý do khác là do sự nhân nhượng của chính quyền đương thời.
- Đặc Điểm:
+ Là quốc gia có chủ quyền nhưng bị thực thể khác quản lý
+ Luật pháp quốc gia không có sự ảnh hưởng nào vào trong địa phận tô giới
+ Quyền đặc miễn nó gọi là lãnh sự tài phán, được áp dụng cho người đứng đầu tô giới
+ Người dân trong quốc gia đó không có quyền, phận sự vào tô giới

II. KHÁI NIỆM  NHƯỢNG ĐỊA ?

- Trong một số các quốc gia thế kỷ 20, có sự tranh chấp về chủ quyền quốc gia, bị các thế lực khác chiếm đóng, tuy nhiên Tô Giới là phần lớn được lịch sử ghi lại, và được Luật quốc tế đưa vào để hình dung và nghiên cứu những đặc điểm, tính chất vv. một phần khác với tô giới là nhượng địa nó đã trở thành thuật ngữ gắn liền những sự kiện chính trị quốc tế, có người nhầm lẫn giữa tô giới và nhượng địa, Vậy thì Nhượng địa có những đặc điểm gì?
NHƯỢNG ĐỊA: là chủ quyền của một quốc gia phải chuyển giao một phần đất, khu vực trong chủ quyền lãnh thổ quốc gia theo một hiệp ước, giao ước nào đó với quốc gia khác, tổ chức khác, nó cũng có thể do sự quản lý không đủ sức mạnh, yếu kém của bên chuyển giao. 

CHIẾN TRANH NHA PHIẾN VÀ SỰ NHƯỢNG ĐỊA CỦA NHÀ THANH Ở HONGKONG

 Một lịch sử thể hiện rõ nhất đó là chiến tranh Nha Phiến( 1839-1842), và lần thứ hai (1856-1860) sự yếu kém về quản lý, không đủ sức mạnh chính trị đã làm cho hai khu vực là Hồng Kông và Cửu Long rơi vào tay của Anh qua hai hiệp ước và hiệp ước Nam Kinh và Bắc Kinh. 
Chiến Tranh Trung- Nhật là cho Đài Loan rơi vào tay của Nhật bản, trong hiệp ước simonosike. 
Thương Vụ Alaka được Mỹ mua lại từ đế quốc Nga năm 1867, theo xúc tiến của ngoại trưởng Hoa kỳ Seward và đến giữa thế kỷ 20 thì Alaska thành một tiểu bang. Hay Vùng Louisiana mà Mỹ mua lại từ Pháp từ 1803, với số tiền 11. 250.000 dola, tính luôn các khoản Hoa kỳ trả hơn 23 triệu đô cũng bằng Hiệp ước. 
Maryland và Virniga của Mỹ cũng được nhượng địa để thành lập Đặc Khu colombia.